U Nemačkoj je čak postojao anti-semitski homoerotski pokret ('Hans Blüher's Bund') koji je promovisao ideal homoseksualca kao super-muškarca, nasuprot 'degenerisanom i feminiziranom homoseksualcu, nalik pederu-Jevreju'. Kao što je Garber pisao 'ovde se takođe definicija homoseksualnosti preklapa sa stereotipima jevrejskog muškog identiteta, jer 'homoseksualac' može biti ili super-muškarac, izraženo muževan i potentan, i koji prema tome teži društvu drugih muškaraca (pre nego ženama koje su 'feminizirane' i 'prljave') ili, sa druge strane, 'degenerik', 'esteta', koje zamagljuje granice muškog i ženskog (Garber, 227). Mosse primećuje da je Benedict Friedländer, Jevrej i zastupnik prava homoseksualaca, tvrdio da su svi 'feminizirani' homoseksualci u onom drugom [gej] pokretu, pokretu Magnusa Hirschfelda - koji je Jevrej. Friedländer je bio povezan i sa najozloglašenijim anti-semitskim rasistima. Ne bi bilo sasvim pogrešno tvrditi da su zapravo pasivnost i feminiziranost bile veci problem u tom periodu nego sam homoerotizam; homofobija je tada bila gotovo u potpunosti mizoginična, u tesnoj vezi sa anti-semitizmom.

Gilman je pružio značajne informacije kroz posmatranje kako je jevrejstvo temeljno konstruisano kao homoseksualno u srednjoj Evropi fin-de-siécle-a: 'Moses Julius Gutmann primećuje da svi komentari o navodnom jačem seksualnom nagonu kod Jevreja nemaju osnova; oni su najcešće seksualni neurastenici. Treba istaći da je broj jevrejskih homoseksualaca neobično visok.' Ovo gledište je ponovio Alexander Pilcz, Freudov kolega sa odeljenja za psihijatriju univerziteta u Becu, koji je zabeležio da 'postoji relativno visoka zastupljenost homoseksualnosti među Jevrejima' (Gilman, 'Sigmund' 59-60). Književni locus classicus za ovo vezivanje je, naravno, Proust, za kog su i Jevreji i homoseksualci 'prokleta rasa'. Oba ova stanja za Prousta čine - 'neizlečivu bolest' (Garber 226; Sedgwick). Svi činioci, koji ulaze u sastav predstave o homoseksualcu, upotrebljavaju se i za Jevreje - promiskuitet, melanholija i pasivnost. Ovaj faktor i histerizacija Istočnog Jevreja (Ostjude) doveli su do izvesnog napuštanja teorije histerije, zajedno sa njenom etiologijom zavođenja u detinjstvu, odnosno fantazija u kojima otac zavodi sina, i do produkcije nepobitno heteronormativnog edipalnog narativa: 'Reci muškarcu 'Ti si histeričan' biva u ovim uslovima način da mu kažete 'Ti nisi muškarac' (Showalter, 'Hysteria', 291). Buduci da su u okviru ove kulture i muška histerija i homoseksualnost proizvodi i simptomi 'zamene roda' (gender inversion), preskočeno je nekoliko koraka i zaključeno: Jevrej je homoseksualan i histeričan i, shodno tome, nije muškarac. Kao odgovor na to izmišljena je slika normativno heteroseksualnog muškarca-Jevreja koja bi zamenila iskrivljenu sliku Ostjude-a, a njegova histerija - njegovo alternativno orodnjavanje (gendering) - bila je prva žrtva: 'Sve teorije psihoanalize rođene su iz histerije, ali je njihova majka umrla tokom porođaja' (Etienne Trillat, citirano u Showalter, 'Hysteria', 291). Edipov kompleks je Freudov romantični beg, vezan za njegovu porodicu, iz jevrejske homoseksualnosti u prefinjenu, falusnu heteroseksualnost .

Sa promenom u shvatanju seksualnosti tokom 1890-tih, uz homoseksualnost koja se identifikuje kao problem Jevreja - ne samo zbog istaknutog Magnusa Hirschfelda, već i posredstvom rastuće homofobije i anti-semitizma i pratećih predrasuda (koje je, u Pokretu hrišćanskih vrednosti, dokumentovao John Fout) Freudu je očajnicki bilo potrebno da sakrije ovu dimenziju svoje ličnosti. Kao što je Fout primetio u slučaju Adolfa Stoeckera, jednog od vodećih eksponenata pokreta 'moralne čistote' (porodičnih vrednosti) u Nemačkoj: ' bio je ogorčeni anti-semita, i mnogi od njegovih moralnih napada na Hirschfelda bili su u osnovi anti-semitski - homoseksualci su uvek opisivani kao da su izvan granica društva.' Freud je imao dobar razlog da bude uplašen: uporno povezivanje Jevreja sa homoseksualcima i homoseksualaca sa Jevrejima pretvoriće se, nakon nepunih pola veka, u masovne progone i ubistva i jednih i drugih, kakve svet nije do tada poznavao. Godine 1928. tipični nacistički list piše o 'neuništivoj vezi marksizma, pederastije i sistematske jevrejske kontaminacije' (Völkische Beobachter, citirano u Moeller, 400), a 1930. Wilhelm Frick, postavši ministar unutrašnjih poslova nacističke vlade, pozvao je na kastraciju homoseksualaca nazvavši ih 'jevrejskom gamadi' (Mosse, 158). Edipov kompleks, fantazija o muškosti kao muževnoj (misli se na konstrukciju 'muškarca', muškog subjekta, posredstvom Edipovog kompeksa, kao snažnog, muževnog/maskulinizovanog, kao 'standardnog', patrijarhalnog muškarca - prim. red.), kroz oba svoja momenta - željom za majkom (a ne ocem) i nasilnom neprijateljstvu prema ocu, pružio je Freudu psihosocijalni i kulturni zaklon za sopstveni strah.

Kasnije povezivanje Freuda sa homofobičnim pokretom mora se shvatiti prevashodno istorijski. Američki psihoanalitičari, koji su i sami bili homofobi, sistematski su naglašavali ove aspekte Freudovih teorija, od kojih se može izgraditi načelno homofobična psihologija. Rad samog Freuda sugeriše da je bio sve, sem homofoba .

Daniel Boyarin

Bibliografija:

Abelove, Henry. 'Freud, Male Homosexuality and the Americans:' In The Lesbian und Gay Studies Reader. Henry Abelove, Michele Aina Bar ale, and David M. Halperin, eds. New York: Routledge, 1993,381-91.

Anzieu, Didier. Freuds Self-Analysis. P. Graham, trans. Preface by Masud R. Khan. Madison, Conn.: International Universities Press, 1986.

Biller, Peter. - Views of Jews from Paris around 1300: Christian or Scientific. - Studies in Church History 29 (1992): 187-207.

Boyarin, Daniel. -The Colonial Drag: Zionism, Gender, and Colonial Mimicry.- In Dimensions of (So-Called) Postcolonial Studies. Kalpna Seshadri-Crooks and Fawzia Alzal-Kahn, eds. Durham, N.C.: Duke University Press, 1998.

Boyarin, Daniel - What Does a Jew Want?: The Phallus as White Mask.- Discourse 19.2 (1997): 21-52.

Brenkman, John. Straight Male Modern: A Cultural Critique of Psfthoanalysis. New York: Routledge, 1993.

Dijkstra, Bram. Idols of Perversity: Fantasies of Feminine Evil in Fin-de-Siecle Culture. New York: Oxford University Press, 1986.

Ellenberger, Henri E The Discovery of the Unconscious.: The History and Evolution of Dynamic Psychiatry. New York: Basic Books, 1970.

Fout, John C. - Sexual Politics in Wilhelmine Germany: The Male Gender Crisis, Moral Purity and Homophobia. - Journal of the History of Sexuality 2.3 (1992):388-421.

Freud, Sigmund, and Sändor Ferenczi. The Correspondence of Sigmund Freud and Sändor Ferenczi: Vol. 1. 1908-1914. E. Brabant and P. Giampieri-Deutsch, eds. Ingeborg MeyerPalmedo and Peter T Hoffer, trans. Introduction by Andre Haynal. Cambridge: Harvard University Press, Belknap, 1993.

Garber, Marjorie. Vested Interests: Cross-Dressing and Cultural Anxiety. New York: Routledge, 1992.

Gilman, Sandor L. The Image of the Hysteric. - In Hysteria beyond Freud. Sandor L. Gilman, ed. Berkeley: University of California Press, 1993, 345-452.

Gilman, Sandor. Sigmund Freud and the Sexologists: A Second Reading.- In Reading Freud 's Reading. Sandor L. Gilman, Jutta Birmele, Jay Geller, and Valerie D. Greenberg, eds. Literature and Psychoanalysis. New York: New York University Press, 1994,47-76.

Halperin, David M. One Hundred Years of Homosexuality and Other Essays an Greek Love. New York: Routledge, 1990.

Heller, Peter. A Quarrel over Bisexuality. In The Turn of the Century: German Literature and Art, 1890-1915. Gerald Chapple and Hans H. Schulte, eds. Modern German Studies, vol. 5. Bonn: Bonvier, 1981, 87-116.
Hertz, Neil. Doras Secrets, Freud's Techniques. Diacritics 13 (1983):65-76.

Jones, Ernest. The Young Freud. In The Life and Work of Sigmund Freud. New York: Basie Books, 1953.

Major, Rene. Revolution of Hysteria. International Journal of Psychoanalysis, 55 (1974).

Masson, Jeffrey Moussaieff. The Assault an Truth: Freud's Suppression of the Seduction Theory. Harmmondsworth, England: Penguin, 1985.

Masson, Jeffrey Moussaieff, ed. and trans. The Complete Letters of Sigmund Freud to Wilhelm Fliess, 1887-1904. Cambridge, Mass.: Harvard University Press, 1985.

McGrath, William J. Freud's Discovery of Psychoanalysis: The Politics ofHysteria. Ithaca, N.Y: Cornell University Press, 1986.

Moeller, Robert G. The Homosexual Man Is a `Man,' the Homosexual Woman Is a `Woman,' Sex, Society, and the Law in Postwar West Germany. Journal of the History of Sexuality 4.3 (1994): 395-429.

Mosse, George L. Nationalism and Sexuality: Middle-Clans Morality and Sexual Norms in Modern Europe. Madison: University of Wisconsin Press, 1985.

Ramas, Maria. Freud's Dora, Doras Hysteria: The Negation of a Woman's Rebellion. Feminist Studies 6.3 (1980): 472-510.

Robinson, Paul. Freud and His Critics. Berkeley: University of California Press, 1993.

Schur, Max. Freud Living and Dying. New York: International Universities Press, 1972.

Sedgwick, Eve Kosofsky. Epistemology of the Closet. Berkeley: University of California Press, 1990.

Senelick, Laurence. The Homosexual as Villain and Victim in Fin-de-Siecle Drama. Journal of the History ofSexuality 4.2 (1993): 201-29.

Showalter, Elaine. Hysteria, Feminism, and Gender. In Hysteria beyond Freud. Sandor L. Gilman, ed. Berkeley: University of California Press, 1993, 286-344.

Showalter, Elaine, Sexual Anarchy: Gender and Culture at the Fin de Siecle. New York: Penguin Books, 1990.

Slipp, Samuel. The Freudian Mystique: Freud, Women, and Feminism. New York: New York University Press, 1993.

Sprengnether, Madelon. The Spectral Mother: Freud, Feminism, and Psychoanalysis. Ithaca, N.Y: Cornell University Press, 1990.

Prevod: Dragonite

Iz: Gay Histories and Cultures: An Encyclopedia, izd. George E. Haggerty, New York & London, 2000.

Linkovi:

Domaci sajt. Frojd i psihoanaliza -podsetnik:
http://www.znanje.org/i/i22/02iv09/02iv0918/istorijat.html

Internet izvori za psihoanalizu:
http://www.emory.edu/INSITE/
http://www.mii.kurume-u.ac.jp/~leuers/Freud.htm

Freudov muzej - London (veliki broj linkova):
http://www.freud.org.uk

The American Psychoanalytic Association:
http://apsa.org/index.htm

The International Journal of Psychoanalysis:
http://www.ijpa.org/

Wilhelm Fliess (podsetnik):
http://www.freudfile.org/fliess.html

<<< PRETHODNA STRANA