Kao najuspešniji britanski umetnik poratnog perioda - u vreme kada je apstrakcija dominirala kulturnim establišmentom, Francis Bacon je, paradoksalno, bio posvećen ljudskoj formi. Ipak, njegova posvećenost figuri, tačnije muškom telu, nije nikada produkovala 'realističan' portret. Baconove slike, mada imaju koren u njegovom svakodnevnom životu i tiču se kako prijatelja tako i ljubavnika, ipak su eseji o tamnijoj strani ljudske egzistencije: hororu, bolu, smrti i požudi. Bacon je stvarao iz realnosti ali u njegovoj umetnosti distinkcija između života i reprezentacije, visoke i jeftine kulture, reda i nereda, otkrovenja i sakrivanja, ostaje prazna.

Rođen 1909. godine, Bacon nikada nije pohađao umetničku školu, već je bio autodidakt. Sa 16 godina napuštaja svoj dom u Dablinu i putuje u Pariz i Berlin, gej centre Evrope između dva svetska rata. Etablirao se kao dizajner enterijera i nije sebe doživljavao kao slikara sve do kraja Drugog svetskog rata, tokom kojeg mu je uništena većina dela koja je dovršio do 1944. godine.

Tokom svoje karijere, Bacon je bio zaokupljen prikazivanjem mesa: razapetog, porobljenog, izmučenog i vristećeg. Nalazio je inspiraciju u sirokom spektru izvora kao sto je film Sergeja Ejzenštajna Podmornica Potemkin, u Edweard Muybridgeovim fotografijama obnazenih rvača i u slikama starih majstora. Kada je jednom usvojio tradicionalne šablone, kao što su triptih ili zlatan ram, perverzno ih je koristio na platnu kao svojoj umetničkoj povrsini. Od 1951. do 1965. godine radio je na svojoj poznatoj seriji Papinih portreta baziranih na reprodukcijama Velasquezovog Portreta Pape Inoćentija X, ne videvši nijednom originale. Sredinom 60-tih je sreo George Dyera koji mu je postao ljubavnik i tema brojnih portreta kao što su George Dyer, vozi bicikl (1966), ili triptih U znak sećanja na George Dyera, koji je završen nakon Dyerove smrti 1971. godine.

Bacon nije nikada javno priznao da je homoseksualac, iako je često obelodanjivao svoje intimnosti sa drugim muškarcima. Njegova umetnost nije samo homoerotska; ona dovodi u pitanje imidž i moć muskog, otkrivajući neodlučnost i nesigurnost stranu tradicionalnim reprezentacijama muškosti. Ova potvrda prozimajuće ambivalentnosti u odnosu na muškost je često topik koji je davao Baconovoj umetnosti auru misterioznog, podrivajući 'orman' odakle je proizašla. Iako je dao popriličan broj intervjua, retko je pričao o svom privatnom životu, i mada je želeo da izbegne da ga smatraju samo homoseksualnim umetnikom, nije se ustručavao da portretiše svoje ljubavnike. U njegovoj umetnosti opozicije se integrišu: realno i ikonično, ljubav i nasilje, heteroseksualnost i homoseksaulnost; svet izgrađen na razlikama i polaritetima je učinjen fluidnim, zavisnim i povezanim.

U svojoj poznatoj Studiji Georga Dyera u ogledalu (1968), Bacon zapljuskuje platno belom bojom. Ovi stresni napadi na plan slike mogu se tumačiti kao čista apstrakcija, kao protest u odnosu na slikarski naturalizam, kao deklaracija autorovog prisustva (pre nego potpis), ili, specijalno naglašen u nivou prepona, kao ejakulat. Tipično za Bacona, značenje je ovde opet ambivalentno, mada ništa manje izazovnije i osećajnije.

Kada je Bacon umro u aprilu 1992. godine bio je jedan od najcenjenijih evropskih umetnika.

Literatura:

• Ernst van Alphen, Francis Bacon and the Loss of the Self, London, 1992.
• John Russel, Francis Bacon, London, 1971.
• Andrew Sinclair, Francis Bacon: His Life and Violent Times, London, 1993.
• David Sylvester, Interviews with Francis Bacon, 1962.1970, London, 1982.
• Gilles Deleuze, The Logic of Sensation>>>
  

Prema: Andre Dombrowski, Gay Histories and Cultures: An Encyclopedia, izd. George E. Haggerty, New York & London, 2000.

Prevod: Deivann

Linkovi:

• Bacon na našem sajtu>>>
• Veliki izbor Baconovih slika, hronološki dat>>>
• The Body, the Meat and the Spirit: Becoming Animal
  by Gilles Deleuze