Majstor filmova katastrofe Roland Emerih snimio svoju verziju 'Stonewalla'

"To je film o grupi ludih klinaca u Njujorku i mladiću sa sela koji im se pridružuje i postaje deo njihovog društva, a onda pokrene nerede koji će promeniti ceo svet". Tako je reditelj Roland Emerih - najpoznatiji po akcijskim spektaklima poput Dan nezavisnosti, Dan posle sutra i 2012 - prošle godine za časopis Esquire objasnio kako će pristupiti snimanju filma pod naslovom Stonewall, o poznatoj pobuni LGBT marginalaca u klubu Stonewall Inn, koji su se suprotstavili brutalnom šikaniranju policije.

Iz pobune u Stonewallu je izrastao, između ostalog,  savremeni pokret za LGBT prava, a taj se događaj obeležava i danas širom sveta kroz brojne Povorke ponosa.

S obzirom da je Emerih, koji je i sâm gej, poznat po izostanku političke ili bilo kakve druge suptilnosti u svojim eksplozijama i smakovima sveta ispunjenim filmovima, neki aktivisti su izrazili sumnje u ono što bi moglo završiti na platnu, a Emerih je svoje motive onda objasnio u opširnijem saopštenju.

"Bio je to prvi put kad su gej ljudi rekli 'Dosta!', i to ne tako što su delili okolo letke, nego su uzeli boce piva i bacali ih na policiju. Mnogi ključni politički pokreti su rođeni i kroz nasilje. Ako pogledate pokret za građanska prava crnaca, događaje u Selmi i slične, uvek se radi o istim stvarima. Stonewall je bio prvi put kad su se pobunili gej ljudi i učinili su to na svoj način. Dok sam čitao o pobuni u Stonewallu, naročito me dirnula scena dolaska policije u punoj opremi, koja se onda u ulici Kristofer poređala u ravnu liniju. Nasuprot njima su se u svoju liniju poređali ti klinci i počeli pevati jednu provokativnu pesmu. Za mene je to gej nered, gej pobuna."

Pobunili su se oni koji su imali najmanje za izgubiti

Scenario potpisuje Džon Robin Baic, najpoznatiji kao televizijski scenarist serija poput Braća i sestre, a glavnog junaka Denija, mladog provincijalca koji doživljava emancipaciju dolaskom u Njujork, glumi britanski glumac Džeremi Arvin.

U filmu još glume Ron Perlman, Jonathan Rhys-Myers, Joey King, Caleb Landry Jones, Jonny Beauchamp, Andrea Frankle, Matt Craven i drugi. Budžet filma je iznosio oko 15 miliona dolara, a snimao se ovog proleća, dok je američka premijera najavljena za 25. septembra. S obzirom da se njujorški kvart Greenwich Village značajno promenio od 1969. i stonvolških nereda, Emerih je film snimao u Montrealu.

Već sad se može predvideti kako će Emerihov Stonewall izazvati burne rasprave u LGBT zajednici, s obzirom da je jednu od ključnih priča LGBT istorije odlučio ispričati iz naglašeno gej perspektive, iako su u Stonewallu možda i veću ulogu odigrali trans* ljudi, kao i butch lezbejke. Ipak, Emerih je izjavio i kako razume da su se "pobunili oni koji su tad imali najmanje za izgubiti, a ne nužno oni koji su već bili politički aktivni".

U svakom slučaju, oni koje zanima istoriografski utemeljen pristup događajima od 28. i 29. juna 1969., u Hrvatskoj je na raspolaganju izvrsna knjiga Dejvida Kartera Stonewall: Pobuna koja je rasplamsala gej revoluciju.