Biti peder u svakom smislu (osim karakterno) No. 13: Crna kraljica je'n, dva, tri

Danas, srećom, nije nimalo neobično kad neki muzičar  ili muzičarka izađe iz ormara. Nije neobično ni kad se u pesmama eksplicitno i bez metafora obrađuje gej tematika. Ako ništa, svima nam olakšava da odaberemo svoju najdražu gej zvezdu ili divu i da se dobro posvađamo s nekim ko ima drugu najdražu gej zvezdu ili divu. Reklo bi se, u današnjem svetu i nije neka hrabrost izaći iz ormara kao poznati muzičar.

Kako sam poprilično retro-tip, ova kolumna će ujedno biti mali povratak u istoriju. Prisetiću se troje nekad značajnih muzičara. Osim što su bili (relativno) uticajni, značajno je i to da su (neki namerno, neki slučajno) davno postali predvodnici/e borbe za prava i vidljivost LGBT osoba. Ne, neće biti reči o Eltonu Džonu, Frediju Merkjuriju ili Majklu Stipu. Ne, idem još malo dalje u istoriju. Zajedničko im je bilo da su bili "mladi, daroviti i crni". I nisu bili strejt. Zapravo, može se reći da ću predstaviti tri kraljice.

Prva je Little Richard, možda i najpoznatija kraljica na listi. Rođen je kao Richard Wayne Penniman, u saveznoj državi Džordžiji. Obično kažu, ako je Elvis Prisli kralj rock'n'rolla, onda je Little Richard definitivno kraljica. Možda je i to dovoljno da se shvati kako je rock izgledao u njegovoj verziji. Kako god bilo, jedan od pionira te đavolje muzike. Glasno, divlje, neobuzdano, znojavo i nabijeno seksualnom energijom. I crno. To je bila njegova vizija, a nebrojeni su muzičari na koje je uticao svojom muzikom, pevanjem i nastupom.

Crn, feminiziran, našminkan i peder - sredinom 1950-ih

Kad te Džejms Braun, Otis Riding, Bitlsi, Roling Stonsi i Dejvid Bouvi navode kao inspiraciju, onda definitivno ne trebaš sumnjati u svoj uspeh. Little Richard nikad nije u to niti sumnjao. Za razliku od svoje seksualnosti. Premda svedoči o tome da je kao klinac voleo eksperimentisati s maminom šminkom. Zbog čega je pobrao žestoke batine od oca. Priča se i o tome da ga je s 15 godina otac izbacio iz roditeljskog doma zbog njegove feminiziranosti. Prvu polovinu '50-ih provodi čak i nastupajući kao "drag queen". U raznim životnim fazama se drugačije deklarisao. Nekad kako peder, nekad kao biseksualac, nekad kao omniseksualac, nekad kao bivši peder. Kako god bilo, jasno je i njemu i svima oko njega da može biti sve, samo ne heteroseksualan.

Biti crn, feminiziran, našminkan i peder sredinom 1950-ih bile su sve samo ne komparativne prednosti za željeni svetski uspeh i ulazak u mainstream. Normalnim ljudima bi to bilo dovoljno da odustanu ili barem ublaže pristup, ali ne i Little Richardu. Ko bi u toj situaciji okušao svoj proboj pesmom Tutti Frutti? Sleng izraz za homoseksualca. I još pritom sa stihovima koji su u prvoj verziji glasili:

A wop bop a loo mop, a good goddam,
Tutti Frutti, good booty,
If it don't fit, don't force it,
You can grease it, make it easy.

Zvuči li ovo kao da je pesma o analnom seksu? Čini se da da. Možda zato što i jeste!

Doduše, pesma nije postala hit u toj verziji, nego s revidiranim, manje sugestivnim i strejt tekstom. Svejedno, te 1955. godine rođena je crna, feminizirana, tetkasta, seksualno provokativna zvezda, s frizurom i imidžem kao da se takmiči u finalu RuPaul's Drag Racea.

Onome što je muzički napravio s pravom se daje ogroman značaj. Međutim, posledica tog značaja bila je da je jednu osobu, (potencijalno) segregiranu na nekoliko nivoa, pretvorio u jednu od najvećih zvezda svog doba. Sebe, naime. Putem masovnih medija uselio se u svaki dom. Naterao mnoge rasiste i homofobe da mrdaju dupetom uz muziku feminiziranog crnog pedera. I, čini se, time otvorio put mnogima poput sebe.

Lezbejski bluz Ma Rainey

Na kraju, bez obzira na seksualnu orijentaciju, stvorio je moderno značenje reči "gej". U rečniku bi, kao definicija reči "gej", trebala stajati njegova slika. Ne vidim koje bi bilo bolje objašnjenje! A sudeći prema njegovom uspehu, sposobnost da druge nateraš na mrdoguz značajno utiče na smanjenje homofobije i rasizma u svetu. Trebalo bi to naučno ispitati!

Sledeća na listi je Ma Rainey. Pravog imena Gertrude Malissa Nix Pridgett, rođena je 1886., takođe u Džordžiji. U istoriji bluza ostaće zapamćena kao jedna od prvih velikih bluz pevačica. Osim za muzičke arheologe poput mene, zanimljiva je i onima koji se bave istraživanjem početaka ulaska LGBT tematike u mainstream kulturu.

U tom smislu, zanimljiva je njena pesma Prove It On Me (1928.), koja sadrži stihove Went out last night, had a great big fight. Everything seemed to go on wrong. I looked up, to my surprise, the gal I was with was gone.

Nakon još jedne strofe, sledi još značajnije ukazivanje o čemu se peva: They said I do it, ain't nobody caught me. Sure got to prove it on me. Went out last night with a crowd of my friends. They must've been women, cause I don't like no men. Samo ovi delovi su više nego dovoljni za zaključak. Kad se pročita i posluša cela pesma, bilo kakva sumnja u temu pesme ne bi trebala postojati.

Kako navodi Anđela J. Dejvis: "Prove It on Me je kulturna prethodnica lezbejskog kulturnog pokreta sedamdesetih, koji se počeo kristalizovati oko izvođenja i snimanja afirmativnih lezbejskih pesama". Sebi i svima koje zanima istraživanje ove teme, preporučujem njenu knjigu Blues Legacies and Black Feminism: Gertrude "Ma" Rainey, Bessie Smith, and Billie Holiday.

Subverzivna Big Mama Thornton

Sledi nam još jedna gospođa koju bih hteo predstaviti. Godine kad je stasao Little Richard, bile su dobre i za nju. Odazivala se na ime Big Mama Thornton. Pravog imena Willie Mae Thornton, rođena je 1926. godine u Alabami. I stasom i značajem velika bluz pevačica i usnoharmonikašica. Pretpostavljam da je malo čitalaca čulo za nju. Međutim, vrlo verovatno znate pesmu Hound Dog. Ako ništa, u slavnoj verziji još slavnijeg Elvisa. Upravo tu pesmu je prva snimila Big Mama Thornton i pretvorila je u hit.

Za razliku od Little Richarda, Big Mama Thornton nije krila da je lezbejka. Kao što se on poigravao s feminiziranjem muškog izgleda, tako se Big Mama poigravala s maskuliziranjem ženskog izgleda. Na svojim nastupima često se oblačila u odeću tipičnu za muškarce. Jednako je lagano i pevanje seksualno sugestivnih pesama pretvorila u značajku svog stila.

Nešto što je dotad bio, uz nekoliko izuzetaka (recimo, Ma Rainey), isključivo muška teritorija. Nipošto ženska! Ako je Džoni Mičel najznačajnija po tome što je iz ženske poetike izbila "obavezu" da se peva o slaboj ženi, čiji život zavisi o tome hoće li joj se voljeni muškarac vratiti ili ne, onda je Big Mama Thornton bila jedna od njenih prototipnih verzija.

Autori poput Maurin Mahon joj čak pripisuju značaj da je svojim uticajem subverzivno delovala na dotadašnja stereotipna viđenja (crne) žene. Možemo to, polušaljivo, preneti i na današnju stereotipnu kategorizaciju. Ako je Little Richard definicija za "gej", onda slika Big Mame Thornton treba stajati kao definicija reči "butch lezba".

Ove tri kratke priče mogu poslužiti kao podsetnik. Podsetnik da ne možemo uvek okolinu i vreme u kom živimo kriviti da nam ne dopušta da budemo ono što jesmo. Dobro znate na šta mislim.