www.gay-serbia.com |
Gayten-LGBT, centar za prava seksualnih manjina, analizirao je deo udžbenika za srednju školu u toku 2008. godine. Istraživani su udžbenici filozofije, sociologije, psihologije, biologije, istorije umetnosti i Ustava i prava građana, kao i stavovi srednjoškolaca u vezi sa homoseksualnošću.
Nalazi projekta Ka nehomofobičnoj srednjoj školi generalno su nezadovoljavajući - o istopolnoj seksualnoj orijentaciji se gotovo u potpunosti ćuti i stiče se utisak da ona nije fenomen kojim srednjoškolsko obrazovanje treba da se bavi. U udžbeniku za psihologiju i dalje se homoseksualnost pominje u delu koji se bavi „poremećajima funkcionisanja žlezda", premda se na drugom mestu govori o izmenjenom tj. afirmativnom odnosu prema homoseksualnosti u XX veku (konstatuje se da je seks postao i važan izvor užitka za savremenog čoveka, a ne samo sredstvo prokreacije). Ostali udžbenici se istopolnom orijentacijom uopšte ne bave, mada je mesta i povoda svakako bilo - recimo, u Ustavu i pravu građana u okviru odeljka o ljudskim pravima, ili u udženiku za sociologiju, u delovima koji se bave novim društvenim pokretima i raznovrsnim oblicima porodične zajednice.
S druge strane, stavovi srednjoškolaca su uglavnom homofobični, ali slika nije u potpunosti crna: u odnosu na istraživanje iz 2001. godine, na sličnom uzorku, zapaženi su izvesni pomaci. Utvrđeno je da ženski ispitanici imaju pozitivnije stavove, kao i ispitanici koji poznaju neku gej osobu. Veliki broj srednjoškolaca smatra da gej osobe treba zaštiti od diskriminacije na poslu i u školi, kao i omogućiti im da budu tretirane kao članovi porodice u slučaju bolesti partnera, dok najmanji broj smatra da im treba omogućiti usvajanje dece pod istim uslovima kao i heteroseksualnim parovima. Zabrinjava podatak da svaki peti ispitanik gej osobama poriče čak i pravo na život, i smatra da ih treba istrebiti.
Ovakav rezultat je očekivan: državna administracija i dalje smatra homoseksualnost, u najmanju ruku, fenomenom koji nije prioritetan, kao što srednjoškolci, i dalje odrastajući u sredini s predrasudama prema gejevima i lezbejkama, i sami imaju takve stavove. Delovanjem organizacija za ljudska prava oni se, ipak, postepeno menjaju nabolje, što unosi dozu optimizma i daje povoda za nastavak rada na društvenoj afirmaciji istopolne seksualne orijentacije.
Pogledjate izveštaj: Ka nehomofobičnoj srednjoj školi [PDF]