Oboren rekord po broju tekstova

LGBTTIQ populacija u štampanim medijima u Srbji

Tokom aprila, maja i juna meseca 2008. godine, prema saznanjima Labrisa - organizacije za lezbejska ljudska prava, u domaćim dnevnim štampanim medijima objavljeno je 429 tekstova u kojima se barem spominje LGBTTIQ[1] terminologija. U poređenju sa prethodna tri meseca (januar, februar, mart 2008. godine), štampani dnevnici su objavili čak 122 teksta više, i time prethodno tromesečje predstavlja period kada se najviše (otkad Labris prati medije) pisalo o temama vezanim za istopolno orijentisanu populaciju. Takođe, u ovom periodu su domaće LGBTTIQ organizacije više puta nego ikad bile izvor informacija, a prvi put je javno izvinjenje istopolno orijentisanim osobama uputila glavna i odgovorna urednica jednog dnevnog lista. Izražavamo zadovoljstvo zbog sve veće vidljivosti LGBTTIQ populacije u medijima tj. zbog prepoznavanja domaćih organizacija kao najmerodavnijih izvora informacija kada je reč o položaju istopolno orijentisanih osoba. Ipak, govor mržnje na osnovu seksualne orijentacije, iako zabranjen postojećim Zakonom o javnom informisanju, i dalje se koristi u srbijanskim medijma. Labris još jednom zahteva od svih urednika i novinara/ki, da poštuju zakon i novinarska profesionalna načela, te da prestanu sa upotrebom uvredljivih, diskriminatornih izraza i govora mržnje prema bilo kom licu/grupi lica.

Dnevni listovi koji su tokom aprila, maja i juna meseca pisali o LGBTTIQ temama su: Blic, Danas, Večernje Novosti, Politika, Glas javnosti, Kurir, Press, Dnevnik, Pregled, 24 sata, Pravda, Alo, Borba i Gazeta. Najviše tekstova objavio je Danas - 67 ili 15,6%, sledi Politika sa 57 ili 13,3% zatim Blic sa 48 tekstova ili 11,9% pa Kurir u kojem je objavljen 41 tekst ili 9,5%. List koji je u prethodna tri meseca najmanje pisao o LGBTTIQ temama je Pravda u kojem se u svega 17 tekstova (3,9%) spominje lezbejska i gej populacija.

Uprkos brojnim aktivnostima domaćih organizacija za LGBTTIQ ljudska prava, i dalje se najveći broj tekstova objavljuje u okviru rubrika Zabava i Svet. Ipak, iako je prethodni period obeležen održavanjem proslave Dana ponosa u zemljama širom sveta, ponovo je najčešća rubrika - Zabava, u okviru koje je objavljeno 113 tekstova (26,3%) a sledi 102 teksta (23,8%) iz rubrike Svet (uključujući region i Evropu). U rubrici Društvo je procentualno objavljeno manje tekstova nego u prethodno praćenom periodu - 76 (17,7%) a u Kulturi 57 ili 13,3%. I dalje postoji puno tekstova o lezbejskoj i gej populaciji koji su nepotpisani i u ovom periodu ih je bilo 155 (36,1%) ali zato čak 63,6% tekstova ima LGBTTIQ temu/događaj kao fokus barem u nekom svom delu, tj. ovi tekstovi ne spominju samo uzgred terminologiju koja se odnosi na istopolno orijentisanu populaciju.

Kao što je spomenuto, LGBTTIQ organizacije iz Srbije su tokom aprila, maja i juna meseca bile najzastupljenije do sada u domaćim štampanim medijima. Ukupno 4 organizacije se navode kao izvor informacija: Gej strejt alijansa (30 tekstova), Kvirija centar za promociju kulture nenasilja i ravnopravnosti (19 tekstova), Labris - organizacija za lezbejska ljudska prava (19 tekstova) i Kvir Beograd (jedan tekst). Ovome doprinose aktivnosti koje su sprovodile pomenute organizacije tokom praćenog perioda (istraživanje Gej strejt alijanse o stavovima koje građani/građanke imaju prema istopolno orijentisanim osobama; kampanja Ljubav na ulice koju je realizovala Kvirija; obeležavanje Dana ponosa, 27. juna, u organizaciji Gej strejt alijnase i Labrisa..). Ovom prilikom treba spomenuti da je veliki broj objavljanih tekstova za temu imao Eurosong, ali i pretnje desničarskih organizacija gej posetiocima tj. upozorenja domaćih LGBTTIQ organizacija da se svi koji dođu u Beograd na ovaj festival moraju zaštititi od najavljenog nasilja. Prethodno tromesečje ostaće upamćeno i po prvom javnom izvinjenju LGBTTIQ osobama a od strane glavne i odgovorne urednice jednog dnevnog lista - reč je o Ljiljani Smajlović, urednici lista Politika a nakon reakcije nevladinih organizacija na izrazito homofobičan tekst objavljen u ovim novinama. Ostale teme koje su obrađivane bile su i brojne Parade ponosa održane širom sveta u ovom periodu, mnoga venčanja u Kaliforniji nakon stupanja na snagu zakona koji dozvoljava istopolne brakove u ovoj državi kao i tekstovi koji su govorili o zagrebačkoj Paradi ponosa.

I dalje je najviše tekstova koji neutralno kontekstuiraju istopolno opredeljenje i populaciju - 366 (85,3%), dok je pozitivnih 16 (3,7%) a onih koji negativno govore o lezbejkama i gej muškarcima je 47 (11%). Najviše tekstova koji na uvredljiv način govore o LGBTTIQ populaciji objavljeno je u listu Kurir - 13, zatim slede Pravda i Press sa po 6 ovakvih tekstova.

Kada je reč o veličini, i dalje je najveći broj tekstova male i srednje veličine - 381 (88,8%).

Preporučljiva i korektna terminologija koja je korišćena da bi se imenovala LGBTTIQ populacija/teme/odnosi je: homoseksualac, gej populacija, istopolna ljubav, parovi istog pola, lezbejka, seksualno opredeljenje, gej parada, transeksualac, homoseksualne žene, transvestiti, biseksualno, homofobija. Uvredljivi izrazi koje su novinari/ke upotrebljavali/le su: pederčine, topla braća, homići, trandža, peder bal, nastranost.

Labris - organizacija za lezbejska ljudska prava, počela je 01. januara 2008. godine sa novim ciklusom praćenja dnevnih štampanih medija u Srbiji, tj. sa analizom tekstova u kojima se spominje LGBTTIQ terminologija i/ili teme. Pressclipping na dnevnom nivou, daje nam uvid na koji način se, koliko, kada, i zašto - štampani mediji u Srbiji bave temom istopolno orijentisanih osoba, a nakon svaka tri meseca, Labris izrađuje izveštaj na ovu temu.

Labris