Meksički praznik ''Dan
mrtvih'' obeležava se 1. i 2. novembra. U njemu se prepliću
originalno meksički i prekolumbijski praznik sa svetovnim
katoličkim praznikom ''Svi sveti''. Ovogodišnji ''Dan mrtvih'',
na molbu Društva prijatelja Meksika u Srbiji i Crnoj Gori
a uz podršku Ambasade Meksika, posvećuje se Fridi Kahlo, velikoj
meksičkoj slikarki, budući da se ove godine obeležava pedeset
godina od njene smrti.
U Galeriji Instituta Servantes tim povodom
ovih dana biće izloženi svi tradicionalni elementi kojima
se ovaj praznik obeležava u Meksiku, uključujući reprodukciju
autoportreta Fride Kahlo, akvarel posvećen Fridi i maketu
skeleta obučenog u odeću poput Fridine. Izlog je ukrašen cvećem,
tradicionalnom meksičkom hranom i pićem, isečenim flis-papirom
u raznim bojama koji simboliše vetar, i svojim živim bojama
privlači pažnju brojnih prolaznika u Knez Mihailovoj ulici.
Kult mrtvih postoji još od 1800. godine pre
nove ere i njegovi davnašnji koreni ponalaze se u preistorijskim
grobnicama u kojima su se nalazili pokloni, lični predmeti
pokojnika i hrana. Kod prinošenja darova mrtvima ne sme nedostajati:
svetlost, za svaku osobu koje se sećamo, po jedna sveća, voda,
da njihove duše piju, vetar, predstavljen isečenim flis-papirom
koji svojim njihanjem najavljuje dolazak duša, zemlja, predstavljena
voćem i povrćem koje rada, kaktus kopal, koji vodi duše ka
darovima i cvet sempoašocitl, koji svojom žutom bojom privlači
duše umrle dece.
Dva dana pre prvog novembra pripremaju se jela
koja se prinose na oltar, slatkiši, kao što je bundeva u limenoj
posudi, sutlijaš sa cimetom u prahu, tamales sa svinjskom
mašću.
Postoji verovanje da se tih dana pokojnici
vraćaju izdaleka da bi posetili svoje rođake na zemlji. Živi
treba da ih radosno dočekaju, sa muzikom i svim onim što su
voleli za života. Od grobnice do kuće staza se obeležava laticama
cveća koje dušama umrlih pokazuju put do oltara, gde će se
okrepiti mirisima prinetih darova.
Kada prode drugi novembar, pozivaju se rođaci
i prijatelji na ''Pomen mrtvima'' i na zakusku, a deca svojim
kumovima nose deo darova. Rođaci na grobove ostavljaju ponude
koje se sastoje od sombrera, cigareta, crvenih marama koje
se nose oko vrata, posuda sa hranom ili se grobovi ukrašavaju
novim krstovima i sa pregršt upaljenih sveća.
Prema meksičkim i španskim antropolozima, Noć
veštica počiva na evropskim srednjevekovnim običajima o smrti,
đavolima i strahu.
Nasuprot tome, Dan mrtvih obiluje ljubavlju prema precima,
slavi nastavak života tamo negde i čini besmrtnim porodični
život pokojnika.
+ Freeda
u Queeropediji - pod PREPORUČUJEMO!
